Wersja obowiązująca z dnia
uchwalenia Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Gminie Miasto Mrągowo na 2014 r.
Informacje dodatkowe:
Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt. 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym ( tekst jednolity: Dz. U. z 2013 r., poz. 594 ) i art. 4¹ ust. 2 ustawy z dnia 26 października 1982 r.
o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi ( tekst jednolity: Dz. U. z 2012 r., poz. 1356, zm. przen.: Dz. U. z 2012 r., poz. 405 ) Rada Miejska w Mrągowie uchwala, co następuje:
§ 1.
Uchwala się Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Gminie Miasto Mrągowo na 2014 r., stanowiący załącznik nr 1 do niniejszej uchwały.
§ 2.
Wykonanie uchwały powierza się Burmistrzowi Miasta Mrągowo.
§ 3.
Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia i podlega ogłoszeniu poprzez rozplakatowanie na tablicy ogłoszeń w Urzędzie Miejskim w Mrągowie.
o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi ( tekst jednolity: Dz. U. z 2012 r., poz. 1356, zm. przen.: Dz. U. z 2012 r., poz. 405 ) Rada Miejska w Mrągowie uchwala, co następuje:
§ 1.
Uchwala się Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Gminie Miasto Mrągowo na 2014 r., stanowiący załącznik nr 1 do niniejszej uchwały.
§ 2.
Wykonanie uchwały powierza się Burmistrzowi Miasta Mrągowo.
§ 3.
Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia i podlega ogłoszeniu poprzez rozplakatowanie na tablicy ogłoszeń w Urzędzie Miejskim w Mrągowie.
Załącznik do Uchwały nr XL/5/2013
Rady Miejskiej w Mrągowie z dnia 19 grudnia 2013 r.
Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Gminie Miasto Mrągowo na 2014 r.
1. Wstęp.
Według Światowej Organizacji Zdrowia, alkohol znajduje się na trzecim miejscu wśród czynników ryzyka dla zdrowia populacji. Większe ryzyko niesie za sobą palenie tytoniu i nadciśnienie tętnicze. Ponad 60 rodzajów chorób i urazów ma związek z nadużywaniem alkoholu. Większość ludzi spożywających alkohol, robi to w sposób rozsądny i powściągliwy, jednak pewna część ludzi nadużywa alkoholu, co powoduje w sposób nieuchronny dużą ilość szkód i zagrożeń. Występują one we wszystkich społeczeństwach. Wielkość tych szkód jest związana z rozmiarami i ilością konsumpcji napojów alkoholowych, ale zależy również od skuteczności oraz zasięgu działań profilaktycznych i naprawczych.
Prowadzenie działań związanych z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych należy do zadań własnych gminy, wynikających z ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Aktem prawa miejscowego, na podstawie którego realizowane są powyższe zadania, jest corocznie uchwalany, Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.
Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Gminie Miasto Mrągowo na rok 2014 opracowany został zgodnie z treścią ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Materiałami pomocniczymi przy sporządzaniu programu były Rekomendacje do realizowania i finansowania gminnych programów profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych PARPA oraz Narodowy Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na lata 2011 - 2015.
Zadania Gminnego Programu i sposoby ich realizacji, dostosowane są do potrzeb lokalnych oraz do możliwości prowadzenia określonych form pracy, w oparciu o posiadane zasoby instytucjonalne i osobowe.
Treść Gminnego Programu obejmuje profilaktykę, leczenie, reintegrację społeczną, wszechstronną pomoc rodzinom z problemem alkoholowym, edukację społeczną, działania na rzecz poprawy bezpieczeństwa i przestrzegania prawa.
W obszarze działań z zakresu rozwiązywania problemów alkoholowych, decyzją Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Miasto Mrągowo należy do Ogólnopolskiej Sieci Gmin Wiodących.
Źródłem finansowania zadań Programu ustawowo są środki finansowe z budżetu Miasta, pochodzące z opłat za korzystanie z zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych. Wyłącznym dysponentem środków finansowych w rozdziale 85154 “Przeciwdziałanie alkoholizmowi”, jest Burmistrz Miasta Mrągowo.
2 Dystrybucja alkoholu.
W 2012 r. wydano łącznie 66 zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych, przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży ( sklepy ), 50 zezwoleń, na ich sprzedaż do spożycia w miejscu sprzedaży ( lokale gastronomiczne) oraz 13 zezwoleń jednorazowych. Na terenie Miasta funkcjonowało ogółem 115 punktów sprzedaży napojów alkoholowych, w tym 61 punktów sprzedaży alkoholu w sklepach i 54 punkty w lokalach gastronomicznych. W okresie od stycznia do września br. wydano łącznie 139 zezwoleń.
II. Realizatorzy Gminnego Programu.
Realizatorami Gminnego Programu i źródłami informacji o skali problemów alkoholowych są następujące instytucje i placówki:
1. Poradnia Leczenia Uzależnień w Mrągowie prowadzi leczenie uzależnień od alkoholu i od innych środków psychoaktywnych, w systemie niestacjonarnym, w ramach Niepublicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej Przychodnia Specjalistyczna Sp. z o.o. Placówka zatrudnia lekarza psychiatrę, terapeutę leczenia uzależnień od alkoholu oraz pielęgniarkę. W Poradni zarejestrowano 92 osoby uzależnione od alkoholu. Na leczenie i terapię w ośrodku zamkniętym skierowano w
2013 r. 11 osób.
2. Gminna Komisja ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych Miasta Mrągowo składa się z 7 osób reprezentujących różne zawody. Członkowie Komisji zostali przeszkoleni przez specjalistów z Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i posiadają uprawnienia do pracy w Komisji. Komisja inicjuje działania związane z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych oraz przeciwdziałaniem przemocy w rodzinie, z integracją społeczną osób uzależnionych od alkoholu; pełni funkcje doradczo-konsultacyjne w zakresie realizacji Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie; prowadzi kontrolę przestrzegania warunków korzystania z zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych; podejmuje czynności w zakresie obowiązku poddania się leczeniu odwykowemu; kieruje na badania przez biegłego psychologa i psychiatrę w celu wydania opinii w przedmiocie uzależnienia od alkoholu i wskazania zakładu leczniczego. W 2012 r. Komisja m.in. skierowała do Sądu Rejonowego 43 wnioski o wszczęcie postępowania w sprawie obowiązkowego poddania się leczeniu odwykowemu ( w okresie od stycznia do września br. - 18 wniosków). Do Komisji wpłynęło 60 zgłoszeń dotyczących osób uzależnionych od alkoholu ( w okresie od stycznia do września br. – 32 zgłoszenia). Na posiedzenie Komisji zgłosiło się 41 osób uzależnionych od alkoholu ( w okresie od stycznia do września br. - 56 osób).
3. Urząd Miejski, którego pracownicy opracowują Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, koordynują i pełnią nadzór merytoryczny nad działaniami wynikającymi z Gminnego Programu, opracowują i realizują plan wydatków GPPiRPA oraz organizują zatrudnienie specjalistów w Punkcie Informacyjno - Konsultacyjnym, w ramach którego prowadzone są dyżury prawnika, zajęcia z grupą wsparcia dla ofiar przemocy i dyżur wstępnego motywowania do podjęcia leczenia odwykowego.
Miasto dofinansowuje leczenie odwykowe, w formie zajęć terapeuty ze sprawcami przemocy i osobami uzależnionymi od alkoholu. Dane o stosowanych formach udzielania pomocy za 2012 r. przedstawiają się następująco:
W zajęciach terapeutycznych uczestniczyły 42 osoby uzależnione od alkoholu i 24 osoby - sprawcy przemocy.
W zajęciach grupy wsparcia dla ofiar przemocy, uczestniczyło 19 kobiet.
Przeprowadzono 71 wywiadów środowiskowych, dotyczących rodzin i osób z problemami alkoholowymi oraz przemocą.
3
Biegli sądowi wydali opinie psychiatryczne i psychologiczne w przedmiocie uzależnienia od alkoholu, dotyczące 35 osób.
Podczas dyżurów wstępnego motywowania do podjęcia leczenia odwykowego, została udzielona pomoc dla 99 osób uzależnionych i współuzależnionych od alkoholu.
Prawnik udzielił pomocy prawnej 56 osobom uzależnionym i współuzależnionym od alkoholu.
Asystenci rodziny ( 2 osoby, w MOPS) objęli działaniami interwencyjnymi i pedagogicznymi 20 rodzin. Działania są kontynuowane w br.
4. Komenda Powiatowa Policji.
Ofiary przemocy domowej, w związku z nadużywaniem alkoholu, mogą uzyskać pomoc u przeszkolonych pracowników Komendy Powiatowej Policji. Zatrzymane przez Policję osoby nietrzeźwe, są umieszczane w pomieszczeniach Komendy, w celu wytrzeźwienia. Policja realizuje programy kontrolno-prewencyjne w zakresie bezpieczeństwa na drogach, bezpiecznego wypoczynku dzieci i młodzieży, np. "Bezpieczny weekend","Dyskoteka", "Alkohol i narkotyki", "Bezpieczne wakacje”, „Chrońmy dzieci przed alkoholem”, „Bezpieczna droga do szkoły”, „Prędkość”. Dane Policji dotyczące zakresu problemów społecznych, związanych z nadużywaniem alkoholu:
Zakres problemów. W 2012 r. W 2013 r. ( za 9 m-cy)
1.Ilość osób pod wpływem alkoholu, zatrzymanych w areszcie.
52, w tym:
- mężczyźni - 48
- kobiety - 4
30, w tym;
- mężczyźni - 29
- kobiety - 1
2. Liczba zatrzymań nieletnich, pod wpływem alkoholu.
34 w tym:
- chłopcy - 19
- dziewczęta- 15
12 w tym:
- chłopcy - 7
- dziewczęta- 5
3.Liczba sprawców przemocy domowej, pod wpływem alkoholu.
41
28
w tym 1 kobieta
5. Straż Miejska egzekwuje przepisy karne, wynikające z ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, w szczególności zakaz spożywania alkoholu w miejscach publicznych oraz zakaz sprzedaży alkoholu osobom nieletnim w sklepach i lokalach gastronomicznych. Za spożywanie alkoholu w miejscach publicznych, w 2012 r. 28 osób otrzymało pouczenia ( w okresie I – IX br. - 9 osób), 4 osoby otrzymały mandaty karne ( w okresie I – IX br. - 9 osób). Liczba osób nietrzeźwych doprowadzonych do miejsca zamieszkania: w 2012 r. - 9, w okresie I - IX br. - 9.
6. Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej, przeprowadza wywiady środowiskowe oraz udziela pomocy okresowej lub doraźnej rodzinom, w których występują m.in. problemy alkoholowe. W 2012 r. MOPS objął pomocą 54 rodziny ( 88 osób), w których występują problemy alkoholowe,
w 2013 r. - 70 rodzin ( 103 osoby).
7. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w ramach zadań własnych Powiatu, prowadzi zajęcia edukacyjno - korekcyjne dla sprawców przemocy.
8.Grupy Samopomocowe.
Na terenie Mrągowa działają: Stowarzyszenie Trzeźwościowe „Przystań” oraz grupy Anonimowych Alkoholików (przy parafiach). Corocznie Stowarzyszenie organizuje mityngi członków stowarzyszeń trzeźwościowych, w którym bierze udział ponad 300 osób z całej Polski.
4
9. Świetlice Środowiskowe.
W Mrągowie funkcjonują 4 świetlice środowiskowe. Trzy świetlice prowadzone są w ramach struktur: Zespołu Szkół Nr 1, Zespołu Szkół Nr 4 i Młodzieżowego Domu Kultury. Świetlice te są w całości finansowane przez samorząd Miasta. Czwartą prowadzi Stowarzyszenie Pomocy Dzieciom „Gniazdo” z Warszawy. W ramach dofinansowania realizacji zadań publicznych z budżetu Miasta na 2013 r., dofinansowana jest działalność Świetlicy "Gniazdo" przy ul. Słonecznej. Świetlice środowiskowe są placówkami wsparcia dziennego, zapewniającymi dzieciom pomoc w nauce, organizację czasu wolnego, rozwój zainteresowań, organizację zabaw i zajęć sportowych oraz posiłek. Świetlice obejmują opieką ogółem ok. 130 dzieci, z rodzin wymagających wsparcia.
10. Szkoły i placówki oświatowe realizują działania prewencyjne, dotycząc zapobiegania problemom społecznym, w oparciu o szkolne programy profilaktyki, co wynika z ustawy o systemie oświaty. Celami szkolnych programów profilaktyki są następujące zagadnienia:
1) eliminowanie lub redukowanie wśród uczniów zachowań ryzykownych, związanych z używaniem substancji psychoaktywnych,
2) rozwijanie postaw prozdrowotnych,
3) promowanie pozytywnych wzorów osobowościowych,
4) prowadzenie doskonalenia nauczycieli i pedagogów szkolnych.
Działania szkolnych programów profilaktycznych są wspierane przez Samorząd Miasta Mrągowo, w ramach Gminnego Programu, poprzez: organizowanie profilaktycznych zajęć pozalekcyjnych, prowadzenie zajęć socjoterapeutycznych dla dzieci z rodzin z problemem alkoholowym i dla uczniów, przejawiających zaburzenia w zachowaniu, szkolenia dla nauczycieli, pedagogizację rodziców, organizowanie imprez szkolnych i środowiskowych o charakterze edukacyjnym, konkursów tematycznych, spektakli teatralnych, organizowanie wypoczynku letniego z zajęciami terapeutycznymi. W latach 2011 - 2013 r. w ramach działań profilaktycznych były realizowane m.in. następujące przedsięwzięcia: "Zachowaj trzeźwy umysł", "Dni Rodziny", "Ogólnopolski Dzień Odpowiedzialnej Sprzedaży Wyrobów Tytoniowych -Stop 18".
11. Powiatowa Stacja Sanitarno - Epidemiologiczna - realizuje zadania informacyjno-edukacyjne z zakresu profilaktyki alkoholowej.
12. Telefon Zaufania, prowadzony jest na zlecenie Samorządu Miasta Mrągowo, przez organizację pozarządową Stowarzyszenie na Rzecz Pomocy Rodzinie "Synapsa", w ramach którego są udzielane porady i konsultacje, m.in. w zakresie uzależnień od alkoholu. W 2012 r. zostało udzielonych 38 porad i konsultacji. Stowarzyszenie prowadzi poradnictwo rodzinne i okołorozwodowe oraz mediacje rodzinne.
13. Kościoły i inne instytucje, placówki oraz organizacje pozarządowe, m.in. :
■ Instytucje kultury i organizacje pozarządowe realizują pozalekcyjne i środowiskowe programy alternatywne wobec uzależnień, adresowane głównie do dzieci i młodzieży.
W latach 2006 - 2013 zrealizowane zostały m.in. następujące programy :
- "Ciąża bez alkoholu" - Urząd Miejski, poradnie zdrowia,
- "Tydzień Bezpieczeństwa Drogowego" - Policja,
- "Rowerem po zdrowie" , "100 % muzyki", "Trzeźwy kierowca to bezpieczny kierowca",
"Alkohol, papierosy ? Nie mam na to czasu.", "Spotkanie ze Świętym Mikołajem",
"Letnie koncerty na deptaku", "Postaw na rodzinę" - CKiT,
- "Kajakiem po zdrowie" - CKiT i MDK,
- "Kierowca bezpieczny- Trzeźwo myślę, trzeźwo jeżdżę", "Europejska noc bez wypadku"-
Fundacja K. Hołowczyca,
- "Dni Rodziny" - szkoły, przedszkola, CKiT, MOPS,
- "Młody umysł - trzeźwy umysł", Radio Planeta Mrągowo, Radio Zet Gold,
5
- "Wiosenne stop uzależnieniom" - Miasteczko Westernowe "Mrongoville".
- Zachowaj trzeźwy umysł”- szkoły, CKiT, WOPR, PCK,
- ”Jarmark Świętego Mikołaja”- CkiT,
- ”Dzień Dziecka” - CKiT, Miasteczko Westernowe "Mrongoville".
Program uwzględnia wyniki badań, przeprowadzonej w 2010 r. Diagnozy problemów uzależnień w Mrągowie.
III. Diagnoza problemów alkoholowych.
Opis zjawiska na podstawie Diagnozy problemów uzależnień w Mrągowie.
Badaniami zostało objętych łącznie 800 uczniów z klas VI szkół podstawowych, klas II gimnazjów i klas II szkół ponadgimnazjalnych oraz w zakresie wywiadów pogłębionych: nauczyciele i rodzice uczniów (łącznie 25 osób). Ponadto badaniami zostało objętych 300 dorosłych mieszkańców Miasta, poprzez wywiady telefoniczne. Na podstawie badań został opracowany raport, określający skalę problemów uzależnień od alkoholu i innych środków psychoaktywnych, dzieci, młodzieży i osób dorosłych.
Wyniki badań w zakresie problemów uzależnień od alkoholu osób dorosłych.
Częstotliwość spożywania alkoholu wynosi: kilka razy w roku - 42 % badanych, raz miesiącu - 10 %, raz w tygodniu - 5 %, codziennie - 1 %. Najczęściej alkohol jest spożywany w domu podczas spotkań towarzyskich i uroczystości rodzinnych. Do picia alkoholu w samotności przyznało się 3 % ankietowanych. Najpopularniejszym alkoholami są: piwo (28 % badanych), wino (20 %) i wódka (11 %). Połowa badanych pije alkohol "dla towarzystwa", co piąta osoba pije alkohol "dla relaksu", 12 % spożywa alkohol, ponieważ lubi jego smak. Chroniczne dolegliwości i choroby wywołane spożyciem alkoholu dotyczą 31 % badanych osób. Połowa badanych nie odczuwa żadnych dolegliwości. Niemal jedna trzecia badanych po spożyciu alkoholu nie kontroluje się i używa przemocy oraz w związku z tym ma problemy w pracy, popada w konflikty z prawem, rodziną i ze znajomymi. Stosunek badanych do spożywania alkoholu jest następujący: 46 % uważa, że należy zachować umiar w jego spożywaniu, 28 % ma pozytywny stosunek do spożywania alkoholu, 18 % wyraziło zadanie o negatywnym stosunku do tego typu używek. Większość ankietowanych uważa, że osoby uzależnione nie korzystają z pomocy, ponieważ nie chcą przyznać się przed samym sobą, że mają problem z alkoholem (58 %) lub wstydzą się swojego problemu
(27 %). Dorośli, będący świadkami dokonywania zakupu alkoholu przez nieletnich, najczęściej nie reagują, uważają, że to nie ich sprawa.
Wyniki badań w zakresie problemów uzależnień od alkoholu dzieci i młodzieży szkolnej.
Inicjację alkoholową ma za sobą: 49 % badanych uczniów szkół podstawowych, 79 % uczniów gimnazjów oraz 94 % uczniów szkół ponadgimnazjalnych. Do inicjacji alkoholowej dochodzi najczęściej w wieku 13- 15 lat (39 % wskazań) oraz między 10 a 12 rokiem życia ( 27% wskazań ). 18 % dzieci spożywało alkohol, po raz pierwszy, w wieku poniżej 10 roku życia. Podwórko jest najczęściej wymienionym miejscem próbowania alkoholu po raz pierwszy. Równie często do inicjacji alkoholowej dochodzi podczas uroczystości rodzinnych. Pierwszym spożywanym alkoholem najczęściej było piwo. Częstotliwość spożywania alkoholu: kilka razy w miesiącu - 33 %, rzadziej niż raz w miesiącu - 32 %, kilka razy w tygodniu - 7 %, codziennie - 2 %. Najczęściej piją go uczniowie szkół ponadgimnazjalnych: 13 % - kilka razy w tygodniu, 5 % - codziennie. Uczniowie gimnazjów zadeklarowali, że najczęściej piją alkohol rzadziej niż w miesiącu (43 % badanych), zaś 26 % gimnazjalistów wskazało, iż piło alkohol raz lub dwa razy w życiu. Natomiast dzieci ze szkół podstawowych piją go najrzadziej: 60 % badanych uczniów wskazało, że piło alkohol raz lub dwa razy w życiu. Najczęściej spożywanym alkoholem jest piwo
6
(78 %). Najczęstszymi miejscami spożywania alkoholu są: dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych imprezy i dyskoteki (55 %), dla uczniów szkół podstawowych i gimnazjów – podwórka (odpowiednio: 35 % i 46 %). Najczęściej wskazywanymi powodami picia alkoholu są następujące odpowiedzi : " aby dobrze się bawić i mieć dobry humor " (37 %), "bo lubię" (26 %), "z ciekawości" (19 %). 6 % badanych wskazuje, że popada w konflikty po spożyciu alkoholu. Wśród uczniów, którzy spożywają alkohol, 36 % wskazało, że upiło się raz w życiu, 24 % ankietowanych odpowiedziała, że zdarza się im to często.
IV. Cele i zadania Gminnego Programu.
1. Zwiększanie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych od alkoholu i ich rodzin.
Sposoby realizacji :
1 ) Finansowanie programów terapeutycznych i interwencyjno-edukacyjnych dla osób
uzależnionych od alkoholu oraz sprawców przemocy domowej, w związku z nadużywaniem
alkoholu, realizowanych w Poradni Leczenia Uzależnień oraz przez placówki i organizacje
pozarządowe, zajmujące się statutowo profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych.
2 ) Finansowanie funkcjonowania Punktu Informacyjno - Konsultacyjnego RPA.
3 ) Objęcie szkoleniami i zajęciami edukacyjnymi z zakresu profilaktyki osób zatrudnionych
w Punkcie Informacyjno - Konsultacyjnym, pedagogów w szkołach i w świetlicach
Środowiskowych oraz przedstawicieli innych placówek i instytucji realizujących Gminny Program.
4) Finansowanie wydawania przez biegłych sądowych opinii w przedmiocie uzależnienia od
alkoholu.
5) Szerokie informowanie społeczeństwa o możliwościach korzystania z pomocy terapeutycznej,
rehabilitacyjnej i prawnej dla osób uzależnionych i współuzależnionych od alkoholu, poprzez rozpowszechnianie materiałów edukacyjnych oraz w mediach lokalnych.
2. Udzielanie rodzinom, w których występują problemy alkoholowe pomocy psychospołecznej i prawnej.
Sposoby realizacji:
1) Realizowanie zadań związanych z zobowiązaniem do podjęcia leczenia odwykowego.
2) Zapewnienie dyżurów w Punkcie Informacyjno - Konsultacyjnym RPA dla osób z
problemem alkoholowym i ich rodzin:
1) dyżuru wstępnego motywowania do leczenia odwykowego,
2) pomocy prawnej,
3) dyżuru Sekretarza Komisji ds. RPA.
3) Prowadzenie działań na rzecz wspierania rodziny, przeżywającej trudności w wypełnianiu
funkcji opiekuńczo-wychowawczych.
3. Prowadzenie działalności profilaktycznej, informacyjnej i edukacyjnej w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych i przemocy w rodzinie, szczególnie dla dzieci i młodzieży, w tym prowadzenie pozalekcyjnych zajęć sportowych i rekreacyjnych, a także działań na rzecz dożywiania dzieci uczestniczących w pozalekcyjnych programach opiekuńczo-wychowawczych i socjoterapeutycznych.
Sposoby realizacji:
1) Finansowanie różnych form zajęć profilaktycznych dla dzieci i młodzieży, w tym programów profilaktycznych, zajęć edukacyjno-rozwojowych oraz specjalistycznych form pomocy psychologicznej.
2) Prowadzenie przez wszystkie placówki oświatowe szkolnych programów profilaktyki, stosownie do Rozporządzenia Ministra Edukacji i Sportu z dnia 31.01.2003 r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży, zagrożonych uzależnieniem.
7
3) Finansowanie działalności świetlic środowiskowych, prowadzonych przez Samorząd Miasta Mrągowo i udzielanie pomocy pozostałym świetlicom środowiskowym.
4) Dożywianie dzieci objętych programami naprawczymi w świetlicach środowiskowych, zakupy środków żywnościowych na imprezy okolicznościowe (m.in. Dzień Dziecka, spotkania wigilijne, wielkanocne, zabawy choinkowe, wycieczki itp.).
5) Prowadzenie w świetlicach środowiskowych zajęć socjoterapeutycznych, realizowanych przez osoby ze specjalistycznym przygotowaniem.
6) Organizowanie konkursów, rajdów, działań sportowych promujących zdrowy styl życia i łączących psychoprofilaktykę z aktywnością sportowo-turystyczną.
7) Organizowanie profilaktycznych i terapeutycznych form wypoczynku letniego i zimowego dla dzieci z rodzin, wymagających wsparcia.
8) Doposażenie świetlic środowiskowych i innych placówek realizujących GPPiRPA, w pomoce dydaktyczne, komputery i sprzęt, niezbędny do zajęć programowych oraz finansowanie niezbędnych remontów.
9) Zakup urządzeń, wyposażenia placów zabaw i boisk oraz zakup sprzętu, do prowadzenia zajęć sportowo-rekreacyjnych dla dzieci z rodzin dysfunkcyjnych.
10) Dofinansowywanie różnych form artystycznych, propagujących zdrowy i trzeźwy styl życia (m.in. spektakle teatralne, koncerty, seanse filmowe). 11) Organizacja i dofinansowywanie lokalnych imprez i akcji profilaktycznych oraz udział w ogólnopolskich kampaniach profilaktycznych.
12) Współpraca z lokalnymi mediami w celu propagowania działań na rzecz profilaktyki uzależnień oraz informowania o instytucjach i placówkach, świadczących pomoc rodzinie.
13) Finansowanie zakupów prenumeraty czasopism, filmów, plakatów, broszur, ekspozycji i innych materiałów edukacyjnych o tematyce profilaktycznej.
4. Wspomaganie działalności instytucji, stowarzyszeń i osób fizycznych, służącej rozwiązywaniu problemów alkoholowych.
Sposoby realizacji:
1) Finansowanie zadań wynikających z GPPiRPA, realizowanych przez instytucje, stowarzyszenia i osoby fizyczne, wyłonione w drodze konkursów, ogłaszanych przez Urząd Miejski w Mrągowie.
2) Udzielanie wsparcia materialnego i edukacyjnego dla inicjatyw podejmowanych przez podmioty, zajmujące się statutowo profilaktyką i rozwiązywaniem problemów uzależnień.
3) Dofinansowanie programów i programów terapeutycznych dla osób uzależnionych od alkoholu, realizowanych przez stowarzyszenia w ramach konkretnego programu.
4) Refundacja kosztów pobytu w Ośrodku Interwencji Kryzysowej osób zamieszkałych na terenie Mrągowa, opieki nad małoletnimi przebywającymi w tym Ośrodku.
5) Dofinansowywanie działań na rzecz przeciwdziałania nietrzeźwości kierowców oraz zapobiegania przypadkom naruszeń prawa i porządku publicznego.
6) Sfinansowanie opracowania Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych Gminy Miasto Mrągowo na lata 2014- 2020.
5. Wspieranie reintegracji społecznej i działań na rzecz powrotu osób uzależnionych od alkoholu, wykluczonych społecznie lub zagrożonych wykluczeniem, do społeczności.
Sposoby realizacji:
1) Finansowanie projektu „Druga szansa”, polegającego na prowadzeniu działań wspomagających wychodzenie z bezdomności i alkoholizmu.
Projekt ma na celu wzbudzenie i podtrzymanie motywacji do podjęcia leczenia odwykowego oraz eliminację problemów socjalno-bytowych, utrudniających życie codzienne a mających źródło w uzależnieniu od alkoholu. Tworzenie warunków do godnego, zdrowego i higienicznego życia, jest elementem skutecznego leczenia odwykowego na rzecz życia w abstynencji. W ramach działań interwencyjno – motywacyjnych, poprzez finansowanie przeprowadzek do lokali socjalnych i
8
remonty lokali socjalnych, nastąpi poprawa warunków życia w lokalach komunalnych osób
uzależnionych od alkoholu, objętych programem profilaktyczno - socjalnym MOPS i działaniami Gminnej Komisji ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.
6. Podejmowanie interwencji w związku z naruszeniem przepisów określonych w art. 131 i art. 15 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi oraz występowanie przed sądem w charakterze oskarżyciela publicznego.
Sposoby realizacji:
1) Działania kontrolne mające na celu ograniczenie sprzedaży alkoholu osobom nieletnim.
2) Podejmowanie interwencji w przypadku stwierdzenia naruszenia przepisów cytowanej ustawy, dotyczących zakazu sprzedaży i podawania napojów alkoholowych, określonym w ustawie osobom i w określonych sytuacjach.
3) Podejmowanie interwencji w związku z naruszeniem przepisów cytowanej ustawy, związanych z zakazem reklamy i promocji napojów alkoholowych, prowadzonej na terenie Miasta.
4) Występowanie przed Sądem w charakterze oskarżyciela publicznego, w przypadku stwierdzenia naruszenia przepisów, określonych w art. 13 i art. 15 cytowanej ustawy.
V. Zasady wynagradzania członków Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych Miasta Mrągowo.
1. Członkom Komisji ds. RPA, za udział w posiedzeniach Komisji przysługuje wynagrodzenie w wysokości 6 % minimalnego wynagrodzenia za pracę, określonego Rozporządzeniem Rady Ministrów.
2. Sekretarzowi Komisji, przysługuje wynagrodzenie w wysokości 38 % minimalnego wynagrodzenia za pracę, określonego Rozporządzeniem Rady Ministrów, za udział w posiedzeniach Komisji, pełnienie dyżuru w Punkcie Informacyjno - Konsultacyjnym, protokołowanie posiedzeń Komisji i prowadzenie jej dokumentacji, sporządzanie wniosków do Sądu o zobowiązanie do podjęcia lecznictwa odwykowego, współpracę z Komendą Powiatową Policji, Sądem Rejonowym, Prokuraturą Rejonową i Poradnią Leczenia Uzależnień.
3. Podstawę do naliczenia wypłaty członkom Komisji ds. RPA, stanowi obecność, potwierdzona podpisem na liście obecności, sporządzonej przez Sekretarza Komisji i zatwierdzonej przez Przewodniczącego Komisji.
4. Podstawę do naliczenia wypłaty Sekretarzowi Komisji, stanowi sprawozdanie z wykonanych czynności, zatwierdzone przez Przewodniczącego Komisji.
5. W przypadku poniesienia przez osoby realizujące GPPiRPA, kosztów podróży służbowej na terenie kraju, przysługuje im, po przedstawieniu rachunków, zwrot poniesionych kosztów za korzystanie ze środków komunikacji publicznej.
Rady Miejskiej w Mrągowie z dnia 19 grudnia 2013 r.
Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Gminie Miasto Mrągowo na 2014 r.
1. Wstęp.
Według Światowej Organizacji Zdrowia, alkohol znajduje się na trzecim miejscu wśród czynników ryzyka dla zdrowia populacji. Większe ryzyko niesie za sobą palenie tytoniu i nadciśnienie tętnicze. Ponad 60 rodzajów chorób i urazów ma związek z nadużywaniem alkoholu. Większość ludzi spożywających alkohol, robi to w sposób rozsądny i powściągliwy, jednak pewna część ludzi nadużywa alkoholu, co powoduje w sposób nieuchronny dużą ilość szkód i zagrożeń. Występują one we wszystkich społeczeństwach. Wielkość tych szkód jest związana z rozmiarami i ilością konsumpcji napojów alkoholowych, ale zależy również od skuteczności oraz zasięgu działań profilaktycznych i naprawczych.
Prowadzenie działań związanych z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych należy do zadań własnych gminy, wynikających z ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Aktem prawa miejscowego, na podstawie którego realizowane są powyższe zadania, jest corocznie uchwalany, Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.
Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Gminie Miasto Mrągowo na rok 2014 opracowany został zgodnie z treścią ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Materiałami pomocniczymi przy sporządzaniu programu były Rekomendacje do realizowania i finansowania gminnych programów profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych PARPA oraz Narodowy Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na lata 2011 - 2015.
Zadania Gminnego Programu i sposoby ich realizacji, dostosowane są do potrzeb lokalnych oraz do możliwości prowadzenia określonych form pracy, w oparciu o posiadane zasoby instytucjonalne i osobowe.
Treść Gminnego Programu obejmuje profilaktykę, leczenie, reintegrację społeczną, wszechstronną pomoc rodzinom z problemem alkoholowym, edukację społeczną, działania na rzecz poprawy bezpieczeństwa i przestrzegania prawa.
W obszarze działań z zakresu rozwiązywania problemów alkoholowych, decyzją Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Miasto Mrągowo należy do Ogólnopolskiej Sieci Gmin Wiodących.
Źródłem finansowania zadań Programu ustawowo są środki finansowe z budżetu Miasta, pochodzące z opłat za korzystanie z zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych. Wyłącznym dysponentem środków finansowych w rozdziale 85154 “Przeciwdziałanie alkoholizmowi”, jest Burmistrz Miasta Mrągowo.
2 Dystrybucja alkoholu.
W 2012 r. wydano łącznie 66 zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych, przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży ( sklepy ), 50 zezwoleń, na ich sprzedaż do spożycia w miejscu sprzedaży ( lokale gastronomiczne) oraz 13 zezwoleń jednorazowych. Na terenie Miasta funkcjonowało ogółem 115 punktów sprzedaży napojów alkoholowych, w tym 61 punktów sprzedaży alkoholu w sklepach i 54 punkty w lokalach gastronomicznych. W okresie od stycznia do września br. wydano łącznie 139 zezwoleń.
II. Realizatorzy Gminnego Programu.
Realizatorami Gminnego Programu i źródłami informacji o skali problemów alkoholowych są następujące instytucje i placówki:
1. Poradnia Leczenia Uzależnień w Mrągowie prowadzi leczenie uzależnień od alkoholu i od innych środków psychoaktywnych, w systemie niestacjonarnym, w ramach Niepublicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej Przychodnia Specjalistyczna Sp. z o.o. Placówka zatrudnia lekarza psychiatrę, terapeutę leczenia uzależnień od alkoholu oraz pielęgniarkę. W Poradni zarejestrowano 92 osoby uzależnione od alkoholu. Na leczenie i terapię w ośrodku zamkniętym skierowano w
2013 r. 11 osób.
2. Gminna Komisja ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych Miasta Mrągowo składa się z 7 osób reprezentujących różne zawody. Członkowie Komisji zostali przeszkoleni przez specjalistów z Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i posiadają uprawnienia do pracy w Komisji. Komisja inicjuje działania związane z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych oraz przeciwdziałaniem przemocy w rodzinie, z integracją społeczną osób uzależnionych od alkoholu; pełni funkcje doradczo-konsultacyjne w zakresie realizacji Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie; prowadzi kontrolę przestrzegania warunków korzystania z zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych; podejmuje czynności w zakresie obowiązku poddania się leczeniu odwykowemu; kieruje na badania przez biegłego psychologa i psychiatrę w celu wydania opinii w przedmiocie uzależnienia od alkoholu i wskazania zakładu leczniczego. W 2012 r. Komisja m.in. skierowała do Sądu Rejonowego 43 wnioski o wszczęcie postępowania w sprawie obowiązkowego poddania się leczeniu odwykowemu ( w okresie od stycznia do września br. - 18 wniosków). Do Komisji wpłynęło 60 zgłoszeń dotyczących osób uzależnionych od alkoholu ( w okresie od stycznia do września br. – 32 zgłoszenia). Na posiedzenie Komisji zgłosiło się 41 osób uzależnionych od alkoholu ( w okresie od stycznia do września br. - 56 osób).
3. Urząd Miejski, którego pracownicy opracowują Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, koordynują i pełnią nadzór merytoryczny nad działaniami wynikającymi z Gminnego Programu, opracowują i realizują plan wydatków GPPiRPA oraz organizują zatrudnienie specjalistów w Punkcie Informacyjno - Konsultacyjnym, w ramach którego prowadzone są dyżury prawnika, zajęcia z grupą wsparcia dla ofiar przemocy i dyżur wstępnego motywowania do podjęcia leczenia odwykowego.
Miasto dofinansowuje leczenie odwykowe, w formie zajęć terapeuty ze sprawcami przemocy i osobami uzależnionymi od alkoholu. Dane o stosowanych formach udzielania pomocy za 2012 r. przedstawiają się następująco:
W zajęciach terapeutycznych uczestniczyły 42 osoby uzależnione od alkoholu i 24 osoby - sprawcy przemocy.
W zajęciach grupy wsparcia dla ofiar przemocy, uczestniczyło 19 kobiet.
Przeprowadzono 71 wywiadów środowiskowych, dotyczących rodzin i osób z problemami alkoholowymi oraz przemocą.
3
Biegli sądowi wydali opinie psychiatryczne i psychologiczne w przedmiocie uzależnienia od alkoholu, dotyczące 35 osób.
Podczas dyżurów wstępnego motywowania do podjęcia leczenia odwykowego, została udzielona pomoc dla 99 osób uzależnionych i współuzależnionych od alkoholu.
Prawnik udzielił pomocy prawnej 56 osobom uzależnionym i współuzależnionym od alkoholu.
Asystenci rodziny ( 2 osoby, w MOPS) objęli działaniami interwencyjnymi i pedagogicznymi 20 rodzin. Działania są kontynuowane w br.
4. Komenda Powiatowa Policji.
Ofiary przemocy domowej, w związku z nadużywaniem alkoholu, mogą uzyskać pomoc u przeszkolonych pracowników Komendy Powiatowej Policji. Zatrzymane przez Policję osoby nietrzeźwe, są umieszczane w pomieszczeniach Komendy, w celu wytrzeźwienia. Policja realizuje programy kontrolno-prewencyjne w zakresie bezpieczeństwa na drogach, bezpiecznego wypoczynku dzieci i młodzieży, np. "Bezpieczny weekend","Dyskoteka", "Alkohol i narkotyki", "Bezpieczne wakacje”, „Chrońmy dzieci przed alkoholem”, „Bezpieczna droga do szkoły”, „Prędkość”. Dane Policji dotyczące zakresu problemów społecznych, związanych z nadużywaniem alkoholu:
Zakres problemów. W 2012 r. W 2013 r. ( za 9 m-cy)
1.Ilość osób pod wpływem alkoholu, zatrzymanych w areszcie.
52, w tym:
- mężczyźni - 48
- kobiety - 4
30, w tym;
- mężczyźni - 29
- kobiety - 1
2. Liczba zatrzymań nieletnich, pod wpływem alkoholu.
34 w tym:
- chłopcy - 19
- dziewczęta- 15
12 w tym:
- chłopcy - 7
- dziewczęta- 5
3.Liczba sprawców przemocy domowej, pod wpływem alkoholu.
41
28
w tym 1 kobieta
5. Straż Miejska egzekwuje przepisy karne, wynikające z ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, w szczególności zakaz spożywania alkoholu w miejscach publicznych oraz zakaz sprzedaży alkoholu osobom nieletnim w sklepach i lokalach gastronomicznych. Za spożywanie alkoholu w miejscach publicznych, w 2012 r. 28 osób otrzymało pouczenia ( w okresie I – IX br. - 9 osób), 4 osoby otrzymały mandaty karne ( w okresie I – IX br. - 9 osób). Liczba osób nietrzeźwych doprowadzonych do miejsca zamieszkania: w 2012 r. - 9, w okresie I - IX br. - 9.
6. Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej, przeprowadza wywiady środowiskowe oraz udziela pomocy okresowej lub doraźnej rodzinom, w których występują m.in. problemy alkoholowe. W 2012 r. MOPS objął pomocą 54 rodziny ( 88 osób), w których występują problemy alkoholowe,
w 2013 r. - 70 rodzin ( 103 osoby).
7. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w ramach zadań własnych Powiatu, prowadzi zajęcia edukacyjno - korekcyjne dla sprawców przemocy.
8.Grupy Samopomocowe.
Na terenie Mrągowa działają: Stowarzyszenie Trzeźwościowe „Przystań” oraz grupy Anonimowych Alkoholików (przy parafiach). Corocznie Stowarzyszenie organizuje mityngi członków stowarzyszeń trzeźwościowych, w którym bierze udział ponad 300 osób z całej Polski.
4
9. Świetlice Środowiskowe.
W Mrągowie funkcjonują 4 świetlice środowiskowe. Trzy świetlice prowadzone są w ramach struktur: Zespołu Szkół Nr 1, Zespołu Szkół Nr 4 i Młodzieżowego Domu Kultury. Świetlice te są w całości finansowane przez samorząd Miasta. Czwartą prowadzi Stowarzyszenie Pomocy Dzieciom „Gniazdo” z Warszawy. W ramach dofinansowania realizacji zadań publicznych z budżetu Miasta na 2013 r., dofinansowana jest działalność Świetlicy "Gniazdo" przy ul. Słonecznej. Świetlice środowiskowe są placówkami wsparcia dziennego, zapewniającymi dzieciom pomoc w nauce, organizację czasu wolnego, rozwój zainteresowań, organizację zabaw i zajęć sportowych oraz posiłek. Świetlice obejmują opieką ogółem ok. 130 dzieci, z rodzin wymagających wsparcia.
10. Szkoły i placówki oświatowe realizują działania prewencyjne, dotycząc zapobiegania problemom społecznym, w oparciu o szkolne programy profilaktyki, co wynika z ustawy o systemie oświaty. Celami szkolnych programów profilaktyki są następujące zagadnienia:
1) eliminowanie lub redukowanie wśród uczniów zachowań ryzykownych, związanych z używaniem substancji psychoaktywnych,
2) rozwijanie postaw prozdrowotnych,
3) promowanie pozytywnych wzorów osobowościowych,
4) prowadzenie doskonalenia nauczycieli i pedagogów szkolnych.
Działania szkolnych programów profilaktycznych są wspierane przez Samorząd Miasta Mrągowo, w ramach Gminnego Programu, poprzez: organizowanie profilaktycznych zajęć pozalekcyjnych, prowadzenie zajęć socjoterapeutycznych dla dzieci z rodzin z problemem alkoholowym i dla uczniów, przejawiających zaburzenia w zachowaniu, szkolenia dla nauczycieli, pedagogizację rodziców, organizowanie imprez szkolnych i środowiskowych o charakterze edukacyjnym, konkursów tematycznych, spektakli teatralnych, organizowanie wypoczynku letniego z zajęciami terapeutycznymi. W latach 2011 - 2013 r. w ramach działań profilaktycznych były realizowane m.in. następujące przedsięwzięcia: "Zachowaj trzeźwy umysł", "Dni Rodziny", "Ogólnopolski Dzień Odpowiedzialnej Sprzedaży Wyrobów Tytoniowych -Stop 18".
11. Powiatowa Stacja Sanitarno - Epidemiologiczna - realizuje zadania informacyjno-edukacyjne z zakresu profilaktyki alkoholowej.
12. Telefon Zaufania, prowadzony jest na zlecenie Samorządu Miasta Mrągowo, przez organizację pozarządową Stowarzyszenie na Rzecz Pomocy Rodzinie "Synapsa", w ramach którego są udzielane porady i konsultacje, m.in. w zakresie uzależnień od alkoholu. W 2012 r. zostało udzielonych 38 porad i konsultacji. Stowarzyszenie prowadzi poradnictwo rodzinne i okołorozwodowe oraz mediacje rodzinne.
13. Kościoły i inne instytucje, placówki oraz organizacje pozarządowe, m.in. :
■ Instytucje kultury i organizacje pozarządowe realizują pozalekcyjne i środowiskowe programy alternatywne wobec uzależnień, adresowane głównie do dzieci i młodzieży.
W latach 2006 - 2013 zrealizowane zostały m.in. następujące programy :
- "Ciąża bez alkoholu" - Urząd Miejski, poradnie zdrowia,
- "Tydzień Bezpieczeństwa Drogowego" - Policja,
- "Rowerem po zdrowie" , "100 % muzyki", "Trzeźwy kierowca to bezpieczny kierowca",
"Alkohol, papierosy ? Nie mam na to czasu.", "Spotkanie ze Świętym Mikołajem",
"Letnie koncerty na deptaku", "Postaw na rodzinę" - CKiT,
- "Kajakiem po zdrowie" - CKiT i MDK,
- "Kierowca bezpieczny- Trzeźwo myślę, trzeźwo jeżdżę", "Europejska noc bez wypadku"-
Fundacja K. Hołowczyca,
- "Dni Rodziny" - szkoły, przedszkola, CKiT, MOPS,
- "Młody umysł - trzeźwy umysł", Radio Planeta Mrągowo, Radio Zet Gold,
5
- "Wiosenne stop uzależnieniom" - Miasteczko Westernowe "Mrongoville".
- Zachowaj trzeźwy umysł”- szkoły, CKiT, WOPR, PCK,
- ”Jarmark Świętego Mikołaja”- CkiT,
- ”Dzień Dziecka” - CKiT, Miasteczko Westernowe "Mrongoville".
Program uwzględnia wyniki badań, przeprowadzonej w 2010 r. Diagnozy problemów uzależnień w Mrągowie.
III. Diagnoza problemów alkoholowych.
Opis zjawiska na podstawie Diagnozy problemów uzależnień w Mrągowie.
Badaniami zostało objętych łącznie 800 uczniów z klas VI szkół podstawowych, klas II gimnazjów i klas II szkół ponadgimnazjalnych oraz w zakresie wywiadów pogłębionych: nauczyciele i rodzice uczniów (łącznie 25 osób). Ponadto badaniami zostało objętych 300 dorosłych mieszkańców Miasta, poprzez wywiady telefoniczne. Na podstawie badań został opracowany raport, określający skalę problemów uzależnień od alkoholu i innych środków psychoaktywnych, dzieci, młodzieży i osób dorosłych.
Wyniki badań w zakresie problemów uzależnień od alkoholu osób dorosłych.
Częstotliwość spożywania alkoholu wynosi: kilka razy w roku - 42 % badanych, raz miesiącu - 10 %, raz w tygodniu - 5 %, codziennie - 1 %. Najczęściej alkohol jest spożywany w domu podczas spotkań towarzyskich i uroczystości rodzinnych. Do picia alkoholu w samotności przyznało się 3 % ankietowanych. Najpopularniejszym alkoholami są: piwo (28 % badanych), wino (20 %) i wódka (11 %). Połowa badanych pije alkohol "dla towarzystwa", co piąta osoba pije alkohol "dla relaksu", 12 % spożywa alkohol, ponieważ lubi jego smak. Chroniczne dolegliwości i choroby wywołane spożyciem alkoholu dotyczą 31 % badanych osób. Połowa badanych nie odczuwa żadnych dolegliwości. Niemal jedna trzecia badanych po spożyciu alkoholu nie kontroluje się i używa przemocy oraz w związku z tym ma problemy w pracy, popada w konflikty z prawem, rodziną i ze znajomymi. Stosunek badanych do spożywania alkoholu jest następujący: 46 % uważa, że należy zachować umiar w jego spożywaniu, 28 % ma pozytywny stosunek do spożywania alkoholu, 18 % wyraziło zadanie o negatywnym stosunku do tego typu używek. Większość ankietowanych uważa, że osoby uzależnione nie korzystają z pomocy, ponieważ nie chcą przyznać się przed samym sobą, że mają problem z alkoholem (58 %) lub wstydzą się swojego problemu
(27 %). Dorośli, będący świadkami dokonywania zakupu alkoholu przez nieletnich, najczęściej nie reagują, uważają, że to nie ich sprawa.
Wyniki badań w zakresie problemów uzależnień od alkoholu dzieci i młodzieży szkolnej.
Inicjację alkoholową ma za sobą: 49 % badanych uczniów szkół podstawowych, 79 % uczniów gimnazjów oraz 94 % uczniów szkół ponadgimnazjalnych. Do inicjacji alkoholowej dochodzi najczęściej w wieku 13- 15 lat (39 % wskazań) oraz między 10 a 12 rokiem życia ( 27% wskazań ). 18 % dzieci spożywało alkohol, po raz pierwszy, w wieku poniżej 10 roku życia. Podwórko jest najczęściej wymienionym miejscem próbowania alkoholu po raz pierwszy. Równie często do inicjacji alkoholowej dochodzi podczas uroczystości rodzinnych. Pierwszym spożywanym alkoholem najczęściej było piwo. Częstotliwość spożywania alkoholu: kilka razy w miesiącu - 33 %, rzadziej niż raz w miesiącu - 32 %, kilka razy w tygodniu - 7 %, codziennie - 2 %. Najczęściej piją go uczniowie szkół ponadgimnazjalnych: 13 % - kilka razy w tygodniu, 5 % - codziennie. Uczniowie gimnazjów zadeklarowali, że najczęściej piją alkohol rzadziej niż w miesiącu (43 % badanych), zaś 26 % gimnazjalistów wskazało, iż piło alkohol raz lub dwa razy w życiu. Natomiast dzieci ze szkół podstawowych piją go najrzadziej: 60 % badanych uczniów wskazało, że piło alkohol raz lub dwa razy w życiu. Najczęściej spożywanym alkoholem jest piwo
6
(78 %). Najczęstszymi miejscami spożywania alkoholu są: dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych imprezy i dyskoteki (55 %), dla uczniów szkół podstawowych i gimnazjów – podwórka (odpowiednio: 35 % i 46 %). Najczęściej wskazywanymi powodami picia alkoholu są następujące odpowiedzi : " aby dobrze się bawić i mieć dobry humor " (37 %), "bo lubię" (26 %), "z ciekawości" (19 %). 6 % badanych wskazuje, że popada w konflikty po spożyciu alkoholu. Wśród uczniów, którzy spożywają alkohol, 36 % wskazało, że upiło się raz w życiu, 24 % ankietowanych odpowiedziała, że zdarza się im to często.
IV. Cele i zadania Gminnego Programu.
1. Zwiększanie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych od alkoholu i ich rodzin.
Sposoby realizacji :
1 ) Finansowanie programów terapeutycznych i interwencyjno-edukacyjnych dla osób
uzależnionych od alkoholu oraz sprawców przemocy domowej, w związku z nadużywaniem
alkoholu, realizowanych w Poradni Leczenia Uzależnień oraz przez placówki i organizacje
pozarządowe, zajmujące się statutowo profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych.
2 ) Finansowanie funkcjonowania Punktu Informacyjno - Konsultacyjnego RPA.
3 ) Objęcie szkoleniami i zajęciami edukacyjnymi z zakresu profilaktyki osób zatrudnionych
w Punkcie Informacyjno - Konsultacyjnym, pedagogów w szkołach i w świetlicach
Środowiskowych oraz przedstawicieli innych placówek i instytucji realizujących Gminny Program.
4) Finansowanie wydawania przez biegłych sądowych opinii w przedmiocie uzależnienia od
alkoholu.
5) Szerokie informowanie społeczeństwa o możliwościach korzystania z pomocy terapeutycznej,
rehabilitacyjnej i prawnej dla osób uzależnionych i współuzależnionych od alkoholu, poprzez rozpowszechnianie materiałów edukacyjnych oraz w mediach lokalnych.
2. Udzielanie rodzinom, w których występują problemy alkoholowe pomocy psychospołecznej i prawnej.
Sposoby realizacji:
1) Realizowanie zadań związanych z zobowiązaniem do podjęcia leczenia odwykowego.
2) Zapewnienie dyżurów w Punkcie Informacyjno - Konsultacyjnym RPA dla osób z
problemem alkoholowym i ich rodzin:
1) dyżuru wstępnego motywowania do leczenia odwykowego,
2) pomocy prawnej,
3) dyżuru Sekretarza Komisji ds. RPA.
3) Prowadzenie działań na rzecz wspierania rodziny, przeżywającej trudności w wypełnianiu
funkcji opiekuńczo-wychowawczych.
3. Prowadzenie działalności profilaktycznej, informacyjnej i edukacyjnej w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych i przemocy w rodzinie, szczególnie dla dzieci i młodzieży, w tym prowadzenie pozalekcyjnych zajęć sportowych i rekreacyjnych, a także działań na rzecz dożywiania dzieci uczestniczących w pozalekcyjnych programach opiekuńczo-wychowawczych i socjoterapeutycznych.
Sposoby realizacji:
1) Finansowanie różnych form zajęć profilaktycznych dla dzieci i młodzieży, w tym programów profilaktycznych, zajęć edukacyjno-rozwojowych oraz specjalistycznych form pomocy psychologicznej.
2) Prowadzenie przez wszystkie placówki oświatowe szkolnych programów profilaktyki, stosownie do Rozporządzenia Ministra Edukacji i Sportu z dnia 31.01.2003 r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży, zagrożonych uzależnieniem.
7
3) Finansowanie działalności świetlic środowiskowych, prowadzonych przez Samorząd Miasta Mrągowo i udzielanie pomocy pozostałym świetlicom środowiskowym.
4) Dożywianie dzieci objętych programami naprawczymi w świetlicach środowiskowych, zakupy środków żywnościowych na imprezy okolicznościowe (m.in. Dzień Dziecka, spotkania wigilijne, wielkanocne, zabawy choinkowe, wycieczki itp.).
5) Prowadzenie w świetlicach środowiskowych zajęć socjoterapeutycznych, realizowanych przez osoby ze specjalistycznym przygotowaniem.
6) Organizowanie konkursów, rajdów, działań sportowych promujących zdrowy styl życia i łączących psychoprofilaktykę z aktywnością sportowo-turystyczną.
7) Organizowanie profilaktycznych i terapeutycznych form wypoczynku letniego i zimowego dla dzieci z rodzin, wymagających wsparcia.
8) Doposażenie świetlic środowiskowych i innych placówek realizujących GPPiRPA, w pomoce dydaktyczne, komputery i sprzęt, niezbędny do zajęć programowych oraz finansowanie niezbędnych remontów.
9) Zakup urządzeń, wyposażenia placów zabaw i boisk oraz zakup sprzętu, do prowadzenia zajęć sportowo-rekreacyjnych dla dzieci z rodzin dysfunkcyjnych.
10) Dofinansowywanie różnych form artystycznych, propagujących zdrowy i trzeźwy styl życia (m.in. spektakle teatralne, koncerty, seanse filmowe). 11) Organizacja i dofinansowywanie lokalnych imprez i akcji profilaktycznych oraz udział w ogólnopolskich kampaniach profilaktycznych.
12) Współpraca z lokalnymi mediami w celu propagowania działań na rzecz profilaktyki uzależnień oraz informowania o instytucjach i placówkach, świadczących pomoc rodzinie.
13) Finansowanie zakupów prenumeraty czasopism, filmów, plakatów, broszur, ekspozycji i innych materiałów edukacyjnych o tematyce profilaktycznej.
4. Wspomaganie działalności instytucji, stowarzyszeń i osób fizycznych, służącej rozwiązywaniu problemów alkoholowych.
Sposoby realizacji:
1) Finansowanie zadań wynikających z GPPiRPA, realizowanych przez instytucje, stowarzyszenia i osoby fizyczne, wyłonione w drodze konkursów, ogłaszanych przez Urząd Miejski w Mrągowie.
2) Udzielanie wsparcia materialnego i edukacyjnego dla inicjatyw podejmowanych przez podmioty, zajmujące się statutowo profilaktyką i rozwiązywaniem problemów uzależnień.
3) Dofinansowanie programów i programów terapeutycznych dla osób uzależnionych od alkoholu, realizowanych przez stowarzyszenia w ramach konkretnego programu.
4) Refundacja kosztów pobytu w Ośrodku Interwencji Kryzysowej osób zamieszkałych na terenie Mrągowa, opieki nad małoletnimi przebywającymi w tym Ośrodku.
5) Dofinansowywanie działań na rzecz przeciwdziałania nietrzeźwości kierowców oraz zapobiegania przypadkom naruszeń prawa i porządku publicznego.
6) Sfinansowanie opracowania Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych Gminy Miasto Mrągowo na lata 2014- 2020.
5. Wspieranie reintegracji społecznej i działań na rzecz powrotu osób uzależnionych od alkoholu, wykluczonych społecznie lub zagrożonych wykluczeniem, do społeczności.
Sposoby realizacji:
1) Finansowanie projektu „Druga szansa”, polegającego na prowadzeniu działań wspomagających wychodzenie z bezdomności i alkoholizmu.
Projekt ma na celu wzbudzenie i podtrzymanie motywacji do podjęcia leczenia odwykowego oraz eliminację problemów socjalno-bytowych, utrudniających życie codzienne a mających źródło w uzależnieniu od alkoholu. Tworzenie warunków do godnego, zdrowego i higienicznego życia, jest elementem skutecznego leczenia odwykowego na rzecz życia w abstynencji. W ramach działań interwencyjno – motywacyjnych, poprzez finansowanie przeprowadzek do lokali socjalnych i
8
remonty lokali socjalnych, nastąpi poprawa warunków życia w lokalach komunalnych osób
uzależnionych od alkoholu, objętych programem profilaktyczno - socjalnym MOPS i działaniami Gminnej Komisji ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.
6. Podejmowanie interwencji w związku z naruszeniem przepisów określonych w art. 131 i art. 15 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi oraz występowanie przed sądem w charakterze oskarżyciela publicznego.
Sposoby realizacji:
1) Działania kontrolne mające na celu ograniczenie sprzedaży alkoholu osobom nieletnim.
2) Podejmowanie interwencji w przypadku stwierdzenia naruszenia przepisów cytowanej ustawy, dotyczących zakazu sprzedaży i podawania napojów alkoholowych, określonym w ustawie osobom i w określonych sytuacjach.
3) Podejmowanie interwencji w związku z naruszeniem przepisów cytowanej ustawy, związanych z zakazem reklamy i promocji napojów alkoholowych, prowadzonej na terenie Miasta.
4) Występowanie przed Sądem w charakterze oskarżyciela publicznego, w przypadku stwierdzenia naruszenia przepisów, określonych w art. 13 i art. 15 cytowanej ustawy.
V. Zasady wynagradzania członków Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych Miasta Mrągowo.
1. Członkom Komisji ds. RPA, za udział w posiedzeniach Komisji przysługuje wynagrodzenie w wysokości 6 % minimalnego wynagrodzenia za pracę, określonego Rozporządzeniem Rady Ministrów.
2. Sekretarzowi Komisji, przysługuje wynagrodzenie w wysokości 38 % minimalnego wynagrodzenia za pracę, określonego Rozporządzeniem Rady Ministrów, za udział w posiedzeniach Komisji, pełnienie dyżuru w Punkcie Informacyjno - Konsultacyjnym, protokołowanie posiedzeń Komisji i prowadzenie jej dokumentacji, sporządzanie wniosków do Sądu o zobowiązanie do podjęcia lecznictwa odwykowego, współpracę z Komendą Powiatową Policji, Sądem Rejonowym, Prokuraturą Rejonową i Poradnią Leczenia Uzależnień.
3. Podstawę do naliczenia wypłaty członkom Komisji ds. RPA, stanowi obecność, potwierdzona podpisem na liście obecności, sporządzonej przez Sekretarza Komisji i zatwierdzonej przez Przewodniczącego Komisji.
4. Podstawę do naliczenia wypłaty Sekretarzowi Komisji, stanowi sprawozdanie z wykonanych czynności, zatwierdzone przez Przewodniczącego Komisji.
5. W przypadku poniesienia przez osoby realizujące GPPiRPA, kosztów podróży służbowej na terenie kraju, przysługuje im, po przedstawieniu rachunków, zwrot poniesionych kosztów za korzystanie ze środków komunikacji publicznej.